Berichten

Het zuur-base principe, nieuwe voedingshype, detox of niet?

,

Afgelopen maand ben ik begonnen aan een nieuw experiment op het gebied van voeding en gezonde leefstijl. De komende 8 weken houd ik me aan het zuur-base principe. Kort gezegd: geen koffie, geen alcohol, geen vlees, geen vis, geen brood, geen melk, geen toegevoegde suikers. Dus nee, een nieuwe hype zal het niet worden.

Zoals jullie weten sta ik als leefstijlcoach altijd open voor nieuwe impulsen om later te kunnen gebruiken bij jou als klant. Zo deed ik een jaar geleden aan Sportvasten. Mijn bevindingen hiervan lees je hier en hier.

Het zuur-base principe is niet nieuw. Aan het begin van de 20e eeuw legde de Zweedse wetenschapper Ragnar Berk de basis voor dit principe. Maar wat is dat zuur-base principe nou eigenlijk en waarom zou je je daar acht weken lang mee bezig houden?

zuur-base principe pH waarden

Wat houdt het in?
Ons lichaam is een enorm complexe en slimme machine. Je eet voedsel en je lichaam zet dat om in lichaamseigen stoffen. Zo worden alle voedingsmiddelen uit voeding beschikbaar gesteld voor het in stand houden van het lichaam. Het omzetten van deze voedingsstoffen in lichaamseigen stoffen is een chemisch proces. En bij dat proces komen afvalstoffen vrij. Deze afvalstoffen komen terecht in de bloedbaan. Via de nieren, lever, longen en huid worden de afvalstoffen weer uit het lichaam gebracht.

Prachtig systeem wat prima werkt…. Zo lang de afvalstoffen verwerkt kunnen worden. En daar gaat het bij veel mensen mis. Het voedingspatroon legt een te grote druk op ons zuiverende systeem en dat systeem raakt overbelast. Het gevolg daarvan is dat vermoeidheid ontstaat, je weerstand lager wordt, je sneller een griep of verkoudheid oppikt, je kleine pijntjes ontwikkelt, kleine pijntjes ontstekingen worden en voor je het weet functioneert je lichaam niet meer zoals vroeger. Dit is volgens wetenschappers de basis van allerlei welvaartsziekten zoals hart- en vaatziekten, chronische vermoeidheid, fybromyalgie en zelf kanker.

Zuur-base evenwicht.
Dit alles heeft te maken met het zuur-base evenwicht in het lichaam. Deze wordt uitgedrukt in een pH-waarde. Er is voeding die verzurend werkt en er is voeding die basisch is. Basisch is dus de tegenhanger van verzurend.
Een overschot aan verzurende voeding leidt tot een verzuurd lichaam. Een verzuurd lichaam kan op termijn leiden tot allerlei kwaaltjes en serieuze ziekten zoals ik eerder schreef. Het is dus een goed idee om je lichaam niet te laten verzuren door voldoende basische voeding te eten.

Het zuur-base principe is dus een eetpatroon dat het zuur-base evenwicht in het lichaam herstelt. Door tijdelijk een overschot aan basische voeding te eten krijgen je nieren, lever, longen en huid de kans om de afvalstoffen uit het lichaam te werken. Vandaar dat ik een periode van acht weken aanhoud om de effecten te kunnen merken.

Een gezond eetpatroon ondersteunt het zuur-base evenwicht. Daarbij bestaat 25% van de voeding uit verzurende producten en 75% van de voeding bestaat uit basische voeding. Het probleem daarbij is dat bijna niemand zo’n eetpatroon hanteert. Het merendeel van de bevolking draait de percentages om en raakt langzaamaan verzuurd.
Over de zin en onzin van ‘gezonde’ voeding schreef ik eerder ‘Waarom gezonde voeding debiel is’.

De pH-waarde van je lichaam verschilt per plaats waar je het meet. Het grootste gedeelte van je lichaam is licht basisch. Zoals de naam al vermoed is je maagzuur erg zuur. Bij een gezond iemand schommelt de pH-waarde van het bloed tussen de 7,35 en 7,45. Deze luistert dus erg nauw.
Wil je op eenvoudige wijze weten hoe jouw pH-waarde in het lichaam is, dan kun je urinestrips kopen. Deze methode geeft een goede inschatting en kun je gewoon thuis uitvoeren.

basische vs verzurende voeding

Verzurende Vs. Basische voeding.
Zoals ik in de inleiding al schreef neem ik acht weken lang geen koffie, geen alcohol, geen vlees, geen vis, geen brood, geen melk, geen zout en geen toegevoegde suikers. Deze producten werken allemaal verzurend en worden dus tijdelijk in de ban gedaan. Dit wil overigens niet zeggen dat dit slechte voedingsmiddelen zijn. Vanwege het verzurende effect passen ze tijdelijk niet in mijn eetpatroon.

Gemiddelde Nederlander: “Dan mag je helemaal niks meer eten”

Als je bovenstaand lijstje bekijk zul je begrijpen dat dit geen nieuwe hype in voedingsland is. De eerste reactie van mensen is dan ook: “dan mag je helemaal niks meer eten”. En dat was ook mijn eerste reactie. Er is echter nog een hele lijst van voeding die wel binnen het zuur-base principe past. Basische voeding bestaat vooral uit groenten en fruit, aangevuld met noten en zaden, olijfolie, magere kwark, geitenkaas, gekookte granen als quinoa, zilvervliesrijst en bulgur. Qua dranken ben je aangewezen op water, eventueel met wat fruit voor de smaak, en kruidenthee.
Smaak voeg je toe met verse kruiden. De zoutpot blijft in de kast.

En dat is inderdaad even zoeken. Geen pakjes en zakjes meer, maar alles vers is best een uitdaging. Gelukkig zijn er op internet veel recepten te vinden. Vooral in de vegetarische/veganistische hoek is veel lekkers te vinden. En het geeft me de kans om eens uit je vaste eetpatroon te komen en te experimenteren met (zoveel mogelijk) onbewerkt voedsel.

Resultaten.
Het volgen van het zuur-base principe levert individueel andere resultaten op. Dit is natuurlijk afhankelijk van de mate van verzuring bij aanvang van de periode. Hieronder staan veelvoorkomende resultaten:
• Lichaamsreiniging. Verzurende afvalstoffen worden uit het lichaam gewerkt. Zuiverende organen krijgen de tijd om hun werk een tijdje goed uit te voeren.
• Gewichtsverandering. Door de vezels uit groenten en fruit raak je snel verzadigd. Je krijgt niet snel trek en zult dus minder kcal binnen krijgen dan bij een normaal eetpatroon. Het is dus een milde vorm van vasten.
• Boost voor je gezondheid. Over de gezondheidseffecten van veel groenten zijn boeken vol geschreven. Laat die vitaminen maar komen!
• Bewustwording. Hoe zit mijn eigen eetpatroon in elkaar? Wat kan ik daar aan veranderen? Dat zijn vragen die je jezelf gaat stellen.
• Sociaal experiment. Je kunt jezelf acht weken als kluizenaar opsluiten in huis, maar dat lijkt me niet de bedoeling. Hoe doe je dat op een verjaardag, als de schaal bitterballen voorbij komt en de tap open staat?
• Verwondering over de westerse omgang met voeding……

In de praktijk komt het er vaak op neer dat je meer energie krijgt. De dip die je vaak na het eten ervaart blijft achterwege. Je hebt minder slaap nodig. Je herstelt sneller van het sporten. Je voelt je lekkerder in je vel.
Dat willen we allemaal wel, toch?

Is dit een detox kuur?
Als ik mensen uitleg wat het zuur-base principe inhoudt trekken ze vaak de vergelijking met een detox kuur. Dat is slechts deels waar. Het verschil zit hem in de perceptie die personen met een detox kuur hebben. Het zuur-base principe ondersteunt de werking van de nieren en lever, maar is geen crashdieet of sapkuur, wat een detox kuur vaak wel is.

En in dat laatste zit het grote verschil. Detoxen is hip. We zijn in de veronderstelling dat we jarenlang allerlei gif opslaan in ons lichaam. Deze gifstoffen maken ons ziek en moeten uit het lichaam worden gewerkt. Door een korte periode intensief te vasten en vooral ‘gezonde’ producten tot ons te nemen worden de gifstoffen uitgescheiden.

De verkopers van detox kuren zullen je wijs maken dat je lichaam tijdens een 10-daagse detox kuur wordt gereset. Je valt kilo’s af, je ervaart in het begin hoofdpijn en later voel je je fit. Hoewel dit je gezondheid best een boost kan geven is het een illusie dat je na de kuur weer helemaal ‘schoon’ bent. Je pikt je oude eetpatroon weer op en de effecten van de detox zijn in een paar weken verdwenen.

Het lichaam laat zich niet foppen door een korte detox kuur. Een detox is als een korte vakantie bij een stressvolle baan. In die twee weken voel je je relaxed en maak je mooie plannen voor de toekomst. Na de vakantie open je je mailbox en grijpt de stress je weer bij de keel. Er verandert uiteindelijk niks. Wil je écht iets veranderen dan zul je dappere keuzes moeten maken.

Zo werkt het ook met een detox en ook bij het zuur-base principe. De overeenkomst tussen die twee is dat je de zuiverende systemen van je lichaam tijdelijk ondersteunt door een aanpassing in je eetpatroon. Nieren, lever, longen en huid krijgen de kans om wat grondiger hun werk te doen.

De tegenstelling is dat een detox een heftige en korte periode kent, waarbij lichaamsreiniging en met name gewichtsverlies de speerpunten zijn. Het zuur-base principe kent ook een reinigende functie, maar wel eentje met een mildere vorm van vasten.
Voor beiden geldt: pas je naderhand je leefstijl niet blijvend aan, dan zullen de effecten weer ongedaan worden gemaakt.

groene smoothie

Wat verwacht ik ervan?
Uiteraard doe ik niet zonder doel mee aan het zuur-base principe. Ook ik zie geen reden om zomaar acht weken mijn eetpatroon om te gooien. Ook ik geniet enorm van een stukje vlees, van een kop koffie, van een stuk taart op een verjaardag en een biertje met vrienden. Daarnaast sport ik 3-4x per week fanatiek en wil ik mijn conditie in stand houden.

Ik doe mee aan het zuur-base principe om te ervaren hoe het is om acht weken op deze manier om te gaan met voeding. Er zijn vast dingen die me tegenvallen. Daarentegen zijn er ook onderdelen die me goed bevallen en die integreer ik in mijn normale eetpatroon.

Als leefstijlcoach ben ik benieuwd wat dit principe kan betekenen voor klanten. Ik krijg regelmatig vragen over een vegetarische leefstijl of over detox kuren. Ik ben van mening dat ik als ervaringsdeskundige een betere begeleiding kan bieden. Misschien vind ik het helemaal niks. Dan is het toch fijn dat ik mezelf als proefkonijn gebruik en niet een toekomstige klant?

Een eerdere ervaring met sportrusten is mij niet zo goed bevallen. Door een groot energietekort heb ik het toen onder anderen acht dagen verschrikkelijk koud gehad. Daarnaast ben ik in tien dagen tijd bijna vijf kilo afgevallen, waaronder 1,2 kilo spiermassa. Voor sommigen klinkt dit als muziek in de oren, ik heb niet zoveel vetreserves
Dit is een volgend experiment waarbij ik een tijdje ga vasten. Dit keer een milde variant en dit keer wil ik ervoor zorgen dat mijn gewichtsverlies zoveel mogelijk wordt beperkt en spiermassa behouden blijft. Ik zal wekelijks mijn progressie meten en bijhouden in de Activations Online Coaching App. Download deze hier voor android en hier voor apple IOS

Door een tijdje het zuur-base principe te volgen heb ik de mogelijkheid om te experimenteren met vegetarische gerechten en groene smoothies. Iets dat ik al langer wil doen, maar nooit prioriteit aan heb gegeven. Ik vind het spannend om uit te zoeken wat ik iedere dag kan eten. Suggesties zijn welkom!

Doe ik dit alleen?
Nee, ik doe dit samen met 20 anderen in het concept “biceps & boerenkool” dat begeleid wordt door Teun Kapteijns en Tom Pieper. Teun is één van de coaches in de Activations Online Coaching. Tom is eigenaar van Breda Fit en tevens leefstijlcoach. Florentine van Vollenhoven is als expert verbonden aan het concept.
Zij hebben op 15 februari de aftrap van acht weken zuur-base principe gegeven. Biceps & boerenkool loopt tot en met zondag 10 april.

Ik zal jullie middels dit blog op de hoogte houden van mijn vorderingen. Wil je niks missen? Like de Activations pagina op www.facebook.com/activationslct